Rückverfolgbarkeit
CO TO TAKIEGO?
Identyfikowalność (z ang. traceability) jest to system polegający na śledzeniu produktów oraz procesów w całym łańcuchu żywnościowym - od pozyskania surowców, poprzez ich przetworzenie, produkcję, dystrybucję, transport na sprzedaży kończąc. Identyfikowalność dostarcza informacji na temat użytych składników oraz prezentuje wpływ zastosowanych praktyk produkcyjnych i logistycznych na jakość i bezpieczeństwo produktu końcowego. Identyfikowalność przyczynia się również do m.in. zwalczania nielegalnych połowów oraz zapewnienia prawidłowych warunków w handlu.
ORIGINES
Zagadnienie identyfikowalności niej jest nowe i rozwija się wraz ze świadomością oraz oczekiwaniami konsumentów w zakresie bezpieczeństwa żywności. Coraz częściej idąc do sklepu, rynek , czy targowisko oczekujemy szczegółowych informacji dotyczących kupowanych produktów, a potrzeba szybkiej i pełnej informacji wymusza na producentach stosowanie coraz nowszych technologii ich identyfikacji i znakowania.
Zagadnienie monitorowania żywności w aktach normatywnych Unii Europejskiej ujęte zostało po raz pierwszy w rozporządzeniu (WE) nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 28 stycznia 2002 r. ustanawiającego ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołujące Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności i ustanawiające procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności.
Przepisy tego rozporządzenia zaczęły obowiązywać w państwach członkowskich Unii Europejskiej od dnia 1 stycznia 2005 r. Zgodnie z art.18 niniejszego rozporządzenia podmioty działające na rynku spożywczym powinny móc zidentyfikować każdą osobę, która dostarczyła im środek spożywczy lub substancję przeznaczoną do dodania do żywności. W tym celu stworzone powinny być systemy i procedury umożliwiające przekazanie takich informacji na żądania właściwych władz. W praktyce polega to głównie na prowadzeniu i przechowywaniu dokumentacji umożliwiającej zidentyfikowanie dostawców i odbiorców środków spożywczych oraz ich składników.
Krajowe prawodawstwo wprowadza powyższy obowiązek przepisami art. 5 ust. 3 Ustawy z dnia 11 maja 2001 r. o warunkach zdrowotnych żywności i żywienia (j.t. Dz.U. z 2005 r. nr 31, poz. 265, z późn. zm.).
W 2009 roku Rada Europy przyjęła Rozporządzenie 1224 ustanawiające wspólnotowy system kontroli w celu zapewnienia przestrzegania przepisów wspólnej polityki rybołówstwa[2] Na bazie tego rozporządzenia, od 1 stycznia 2013 r. firmy z branży rybnej podlegają obowiązkowi zapewnienia identyfikowalności produktów).
JAKIE TO MA ZNACZENIE DLA KONSUMENTA
Przeprowadzone badania wykazały, że większość konsumentów na obszarze Unii Europejskiej i Stanów Zjednoczonych jest skłonna zapłacić wyższą cenę za produkty, na których będzie zamieszczona informacja o kraju pochodzenia, regionie geograficznym czy posiadanych certyfikatach.
Identyfikowalność zapewnia konsumentom poczucie bezpieczeństwa oraz daje gwarancję, że kupowana żywność pochodzi z legalnego i sprawdzonego źródła. Transparentność procesu pozwala na błyskawiczne odtworzenie danego etapu produkcji, czy użytych do produkcji składników. Dzięki temu w przypadku wprowadzenia do obrotu wadliwej partii żywności istnieje możliwość jej szybkiego wycofania ograniczając tym samym zagrożenie dla zdrowia ludzi
SPOSÓB DZIAŁANIA
Poniżej prezentujemy uproszczony schemat funkcjonowania systemu pełnej identyfikowalności w łańcuchu dostaw w Organizacji Rybaków Łodziowych - Producentów Rybnych.
